بازداشت عامل یک کارگاه غیرمجاز در شیراز و کشف بیش از ۶ تن پفک و اسنک تولیدشده به صورت غیربهداشتی بار دیگر هشدار داد چگونه سودجویی خاموش، سلامت جامعه را هدف میگیرد. پرسش ساده مهم این است: چند نفر پیش از کشف این محموله راهی درمانگاهها یا بیمارستان شدهاند؟
مأموران انتظامی و بازرسان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در عملیاتی مشترک از یک کارگاه غیرمجاز در حاشیه شهر بازدید و بیش از ۶ هزار کیلو محصول آماده عرضه را توقیف کردند. به گفته پلیس، این واحد پیشتر کارگاه نجاری بوده و متهمان با تبدیل فضای کارگاهی به خط تولید، بدون مجوز و در شرایطی کاملاً غیربهداشتی اقدام به تولید پفک و اسنک کردهاند.
رنگهای صنعتی به مواد خوراکی
گزارشها حاکی است که در این مکان از «رنگهای صنعتی» برای رنگآمیزی پفک استفاده شده و دستگاههایی مانند پیسوله (ابزار رنگپاشی خودرو) و میسکر (دستگاه همزن بتن) برای تولید و بستهبندی فلهای این محصولات به کار گرفته شدهاند. محصولات توقیفشده ظاهراً در جمعهبازارها و برخی کارگاهها یا فروشگاههای تازهتأسیس بهصورت فلهای توزیع میشدهاند.
حمله به سلامت جامعه
این کشف، اما نه تنها به یک پرونده انتظامی خلاصه نمیشود؛ بلکه زنگ خطر سلامت عمومی را به صدا درآوردهاست. مشخص نیست چه تعداد از این محصولات پیش از کشف، به دست مصرفکنندگان رسیده و آیا گزارشهایی از مراجعه افراد به مراکز درمانی یا وقوع مسمومیت مرتبط با این محصولات دریافت شدهاست یا خیر. پرسش از دانشگاه علوم پزشکی، سازمان تعزیرات و نیروی انتظامی درباره آمار شکایات و مراجعهها ضروری است تا ابعاد این تخلف و پیامدهایش روشن شود.
مصرف مرگ
هر چند یکی از متهمان در این پرونده بازداشتشده، اما تجربه گذشته نشان میدهد برخورد ضعیف یا جریمههای نقدی کماثر، مانع تکرار چنین جرائمی نمیشود. تولید و عرضه محصولات غذایی تقلبی یا غیربهداشتی، جرمی اقتصادی نیست که تنها به ضرر رقابت سالم بین کسبوکارها محدود بماند؛ این عمل مستقیماً سلامت انسانها را نشانه میگیرد و در موارد شدید میتواند به مرگ منجر شود از همینرو جامعه از مسئولان میخواهد نتایج آزمایشات میکروبی و شیمیایی روی محمولهها شفاف اعلام شود. همچنین بررسی شود چه مقدار از این محصولات وارد شبکه توزیع شده و چه آثاری بر سلامت مصرفکنندگان داشتهاند. جامعه درخواست دارد پروندهای شفاف و علنی تشکیل شود و مجازات بازدارنده و علنی اعمال شود. همچنین انتظار استرویه مرسوم «پرداخت جریمه و بازگشت به کار» تغییر کند؛ تعطیلی دائم واحدهای غیربهداشتی و محرومیت از اخذ مجوزهای صنفی حداقل انتظار است.
ناظران اجتماعی میگویند تا زمانی که برخوردها با سودجویانی که سلامت عمومی را معامله میکنند، هشداردهنده و بازدارنده نباشد، ظهور نمونههای مشابه ادامه خواهد یافت. اقتصاد ناسالم بازار، فقدان نظارت مستمر و ضعف فرهنگ مسئولیتپذیری صنفی، همه دست در دست هم میدهند تا سودجویان را به تولید «ارزان و خطرناک» تشویق کنند.